Sign in to follow this  
Followers 0
Agnie

Δισκοβιογραφία

35 posts in this topic

Από το ένθετο μαζί με το περιοδικό «Ταχυδρόμος»

01.11.2003

ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ

REMASTERS

ΠΡΩΤΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Με τα παρακάτω λόγια είχε προλογίσει ο πρόεδρος της ΜΙΝΟΣ-ΕΜΙ Μάκης Μάτσας, τον Γιώργο Νταλάρα τον Ιούνιο του 1997 στη μεγάλη γιορτή που είχε οργανωθεί για τα τριάντα χρόνια της συνεργασίας του καλλιτέχνη με την εταιρία.

Το κείμενο αυτό επρόκειτο να συμπεριληφθεί στο ένθετο της αναμνηστικής έκδοσης Γιώργος Νταλάρας «Το Μουσικό Κουτί», που κυκλοφόρησε επ ευκαιρία της γιορτής αυτής. Τότε το κείμενο δεν είχε προφτάσει να το παραδώσει ο Μάκης Μάτσας για εκτύπωση και είχε ζητήσει να προχωρήσει η έκδοση χωρίς αυτό. Σήμερα το περιλαμβάνουμε στην σειρά των επανεκδόσεων των έργων του καλλιτέχνη γιατί πιστεύουμε ότι είναι πάντα επίκαιρο.

Όταν πριν από αρκετά χρόνια το θέμα του αυτόματου διαζυγίου είχε ανάψει φωτιές και ήταν στην άμεση επικαιρότητα, είχα πει σε μια φιλική παρέα στον καθηγητή του Οικογενειακού Δικαίου , Γιώργο Κουμάντο, μεταξύ σοβαρού και αστείου: «Γιατί δε λύνετε το πρόβλημα του διαζυγίου με την κατάργησή του; Και γιατί δεν καθιερώνετε στον γάμο το θεσμό του συμβολαίου; Ο γάμος θα καταρτίζεται με ένα φερ ειπείν συμβόλαιο 5 ετών, όπως η συνεργασία με τους καλλιτέχνες, το οποίο θα διακόπτεται ή θα ανανεώνεται κάθε φορά μετά την λήξη του.» Με έκπληξή μου άκουσα τον καθηγητή να λέει ότι το θέμα είχε απασχολήσει σοβαρά την επιστήμη. Ένα όμως από τα βασικά προβλήματα ήταν η ύπαρξη των παιδιών.

Τώρα γιατί τα λέω όλα αυτά; Για να καταλήξω ότι τελικά εμείς, και όταν λέω εμείς εννοώ την γένους θηλυκού εταιρία και εκείνον, δηλαδή το Γιώργο, καταφέραμε να διαψεύσουμε την επιστήμη, γιατί και γάμο 29 ετών με την μέθοδο των τριετών συμβάσεων έχουμε πετύχει μέχρι σήμερα και πολλά πανέμορφα παιδιά αποκτήσαμε. Φαντάζεστε όταν πρωτογνώρισα το Γιώργο να του είχα προτείνει συμβόλαιο 29 ετών τι θα είχε συμβεί; Αυτοί που τον γνωρίζουν καλά ξέρουν. Το λιγότερο, εγώ θα ήμουν στο χώμα και αυτός στη φυλακή.

Γάμος λοιπόν 29 ετών και 48 τον αριθμό παιδιά. Τα περισσότερα γεννήθηκαν με φυσιολογικό τοκετό, μερικά με καισαρική, όλα τους όμως υπήρξαν πανέμορφα και πετυχημένα. Και να φανταστείτε ότι σ αυτά τα 48 παιδιά δεν υπολογίζω και τα εξώγαμα του Γιώργου Νταλάρα. Ξέρετε αυτά τα «Εδώ συμμετέχει ο Γιώργος Νταλάρας». Στην αρχή θυμάμαι στηνόντουσαν ολόκληρες σκηνές ζηλοτυπίας. Τελικά όμως φιλοσοφώντας το θέμα είπα: «Ας τον καλύτερα. Μετά την απιστία λένε ότι ο άντρας επιστρέφει στο σπίτι του, πιο ερωτευμένος με την γυναίκα του γιατί διαπιστώνει ότι σαν αυτή δεν είναι καμιά».

Η ζωή μας αυτά τα 29 χρόνια ήταν γεμάτη εναλλαγές. Περάσαμε, αλλά και περνάμε στιγμές ευτυχίας, στιγμές γεμάτες ένταση και δημιουργία αλλά και στιγμές δύσκολες, στιγμές μεγάλων προβληματισμών. Πολλές φορές φτάσαμε στο σημείο να τινάξουμε το σπίτι στον αέρα. Η σκέψη όμως των παιδιών μας λογίκευε.

Η συμβίωση, ξέρετε, με τον Γιώργο δεν είναι εύκολη. Το ταλέντο του, η αυθεντικότητα των ερμηνειών του, το κύρος της φωνής και των έργων του είναι πέρα από κάθε συζήτηση. Αυτή όμως η «εισαγγελικότητα» με την οποία αντιμετωπίζει τον εαυτό του και φυσικά και όλους τους υπολοίπους, πολλές φορές με θύμωνε και με προβλημάτιζε. Από την άλλη μεριά όμως έλεγα «Μα αφού ο Γιώργος βάζει την τέχνη του πάνω από τη ζωή του. Αφού ξεπερνάει πάντα το μέτριο δοκιμάζοντας κάτι πιο δύσκολο. Αφού απεχθάνεται την προχειρότητα. Αφού ο Πάβελ Χάτσεκ αν είχε γνωρίσει τον Νταλάρα, δεν θα είχε γράψει για τον καλό στρατιώτη Τσβέικ, αλλά για τον καλό πολίτη Νταλάρα, μήπως έχει δίκιο, μήπως πρέπει και εμείς να δείξουμε μια μεγαλύτερη κατανόηση;» Και μ αυτές τις σκέψεις καταλάγιαζα την ψυχή μου.

Μα να, που μετά από λίγο, η καινούργια συννεφιά, και η καινούργια αντάρα που έφτανε, μ έκανε να πιστεύω ότι το λάθος του Γιώργου ήταν ότι για οποιοδήποτε λάθος, πάντα κάποιος άλλος έφταιγε. Είτε κάποιος από εμάς, είτε η ’ννα, η γυναίκα του, αυτό το υπέροχο κορίτσι, αυτό το ταλαντούχο κορίτσι. Σ εμάς τουλάχιστον αυτή την εντύπωση έδινε. Και εγώ θύμωνα γιατί πίστευα ότι μ αυτόν τον τρόπο ο Γιώργος αδικούσε τον εαυτό του πριν απ όλους. Κι αυτό δεν το θελα γιατί ήξερα ότι το αίσθημα του δικαίου είναι βαθιά ριζωμένο μέσα του. Έλα όμως που πάλι η αγάπη τα πάντα ήθελε να τα συγχωρέσει. Προσπαθούσα λοιπόν πάντοτε να βρω άλλοθι γαλήνης και συνήθως σ αυτές τις περιπτώσεις η θρησκεία είναι η μόνη παρηγοριά. Κατάφευγα λοιπόν στην περικοπή του Ευαγγελίου «Και η γυνή να φοβάται τον άντρα» και έτσι η γυνή εταιρία ηρεμούσε κι εγώ μονολογούσα «Ό,τι κάνει ο Γιώργος σήμερα το κάνει η Ελλάδα αύριο», το είπε και η Μελίνα. «Μα ο Γιώργος έχει τέσσερα ισχυρά πρόσωπα από την γέννησή του» το είχε πει ο Μάνος Χατζιδάκις.

Το ένα πρόσωπο, είχε πει, περιέχει την παράδοσή του.

Το άλλο, το πάθος για το τραγούδι.

Το τρίτο μάτι την ερωτική σχέση με το κοινό, και

Το τέταρτο την τελειολογία και την τάση του για τ άστρα.

Γιώργο, η στιγμή αυτή, η επέτειος των 29 χρόνων της συμβίωσής μας, με συγκινεί ειλικρινά κι αυτό το εννοώ. Μου θυμίζει όλη μου την επαγγελματική ζωή, όλες μου τις αγωνίες για σένα, όσες ξέρεις και όσες δεν έμαθες ποτέ. Μου φέρνει τόσες γλυκές αναμνήσεις. Πως σε είδα για πρώτη φορά να παίζεις και να τραγουδάς στην Πλάκα με τον Ζαγοραίο κι ένοιωσα την πρώτη ανατριχίλα. Πως σε πήγα για πρώτη φορά στο studio για δοκιμαστική εγγραφή. Πως σε σύστησα στον Μητσάκη. Πως μετέπειτα πήγαμε στο διαμερισματάκι του Κουγιουμτζή στην Κυψέλη για να σου δώσει τα πρώτα διαμάντια της προίκας σου. Πως στο studio σου έφερνα στην επιφάνεια του μυαλό σου τις γνώσεις για τις στροφές και τα γυρίσματα του λαϊκού τραγουδιού και εσύ με την τέχνη σου τις έκανες στο μαγικό λαρύγγι σου διδάγματα για τις επόμενες γενιές.

Όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Και εμείς αυτό το παρελθόν προσπαθούμε να το κλείσουμε σ ένα μουσικό κουτί. Ήταν πολύ δύσκολο. Δεν ξέρω τι πετύχαμε. Πάντως συγκεντρώσαμε ό,τι πιο αντιπροσωπευτικό, ό,τι πιο καλό μπορούσαμε και το τοποθετήσαμε με πολύ αγάπη μετά σ αυτό το κουτί.

Όλη αυτή η προσπάθεια μου θυμίζει, την προσπάθεια που κάποτε κάνουν οι γονείς να μαζέψουν στο σπίτι την Πρωτοχρονιά όλα τα παιδιά κοντά τους, έτσι για να ξαναβρεθούν, να πιουν ένα ποτήρι, να αγκαλιαστούν και να ατενίσουν μαζί τον καινούργιο χρόνο που έρχεται, το χρόνο των καινούργιων μουσικών τοπίων, το χρόνο του internet, του cd-rom, του dvd και όλων των μελλούμενων.

Γιώργο, να σαι πάντα καλά.

Μ.Μ.

Ιούνιος 1997

Share this post


Link to post
Share on other sites

ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ

ΔΙΣΚΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Του Γιώργου Τσάμπρα

Το να βλέπεις σαν ένα ενιαίο σύνολο επιλογές ζωής αλλά και τέχνης που πραγματοποιήθηκαν διαδοχικά σ ένα διάστημα 35 χρόνων, κρύβει τον κίνδυνο μιας αυθαίρετης κρίσης και μιας υπεραπλούστευσης. ’λλες εποχές, άλλες ηλικίες, άλλα ακούσματα, άλλες συνήθειεςΤην ώρα που κάνεις μια επιλογή, ποτέ δεν είσαι απόλυτα σίγουρος για το ¨μετά¨, το μέλλον. Αλλά κι όταν κρίνεις μια επιλογή εκ των υστέρων, ποτέ δεν έχεις ατόφια την εικόνα του ¨πριν¨, του παρελθόντος μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκε. Για να ρθουμε στο τραγούδι, όταν κάποιος γράφει ή διαλέγει να πει ένα τραγούδι, ακόμα κι αν κάνει εικασίες, δεν είναι σίγουρος για την πορεία του στο μέλλον. Αλλά κι όταν κάποιος ακούει ένα τραγούδι απ το παρελθόν, ακόμα κι αν ¨καθρεπτίζεται¨ στις αναφορές του, δύσκολα μπορεί να μπει απόλυτα μέσα στο κλίμα το οποίο το δημιούργησε. Κάποια ¨κλασσικά¨ του παρόντος, μπορεί να πραγματοποιήθηκαν εξαιρετικά αβίαστα, χωρίς το άγχος τηςιστορίας, στο παρελθόνΌπως και κάποια καλλιτεχνικά ή εμπορικά - ¨μεγαλόπνοα¨ του παρελθόντος, μπορεί στο παρόν να μοιάζουν ξένα, μακρινά και αδικαιολόγητα. Καθώς το τραγούδι είναι άμεσα μια τέχνη επικαιρότητας βέβαια, δύσκολα κάποιος το βλέπει σαν κομμάτι μιας ιστορίας που εξελίσσεται συνεχώς. Και μάλιστα στις μέρες μας, στις μέρες τις απόλυτης κυριαρχίας του άμεσου εντυπωσιασμού της εικόναςΣυνήθως το τραγούδι αντιμετωπίζεται ως ¨μέσον¨ που θα φέρει την άμεση εντύπωση. Αν τώρα αυτές οι άμεσες εντυπώσεις καταγράφονται και γίνονται ιστορία, τόσο το χειρότερο για την ιστορία. Οι προσπάθειες που έχουν εξαρχής το σπέρμα της προοπτικής και της συνέχειας μέσα στο χρόνο, είναι πάντα οι λιγότερες. Κι ακόμα πιο σπάνια εντοπίζονται σε ηλικιακά μακρόχρονες πορείες τραγουδιστών που κουβαλάνε τη φήμη ενός ειδώλου, χωρίς οι ίδιοι να είναι επισήμως, τουλάχιστον απόλυτοι δημιουργοί του υλικού τους. Πάντα, το δέλεαρ της ευκαιριακής επιτυχίας κερδίζει, μπροστά σε ¨δύσκολες¨ αξίες και αρχές διαρκείαςΟ Γιώργος Νταλάρας είναι πάντα ένα από τα πιο πρόχειρα παραδείγματά μου για το αντίθετο, θαρρείς και πάντα όλες του οι επιλογές εξαρτώνταν από κάποιες βασικές αρχές, ¨εξυπηρετούσαν¨ μια συγκεκριμένη αισθητική αν θέλετε, και κοινωνική - ¨πολιτική¨. Μόνο πουΑκόμα κι αν κάτι τέτοιο είναι εύκολο να το αναγνωρίσεις σ έναν ώριμο και φτασμένο τραγουδιστή, είναι εξαιρετικά δύσκολο να το ¨προσάψεις¨ σ ένα νεαρό 18-25 χρονών που στο ξεκίνημά του βρίσκεται να λέει κι από πολύ νωρίς να διαλέγει αυτά που είπε τότε ο Νταλάρας. Η ¨διαδικασία¨ δεν είναι τόσο εξωτερική, τόσο επιδερμική, λοιπόν. Είτε οι βάσεις που παίρνει εκείνα χρόνια ο νεαρός Νταλάρας είναι τέτοιες που τον οδηγούν στο οικοδόμημα που όλοι γνωρίζουμε σήμερα, είτε αυτός ο δρόμος υπάρχει εξαρχής μέσα του σαν ένα φως και τον οδηγείΜπορεί και τα δυοΠάντως, αντιμετωπίζοντας σήμερα μπροστά στην προοπτική της επανέκδοσής τους, τον όγκο της δισκογραφικής δουλειάς του, μόνο ως αποσπασματικές και εποχιακές δεν μπορείς να δεις τις επιλογές του. Όλες μαζί, από τον πρώτο «προσωπικό¨ δίσκο του 68 μέχρι την ¨’σφαλτο που τρέχει¨ - τα πιο πρόσφατα καινούργια τραγούδια του αλλά και τις σύγχρονες νέες εκτελέσεις ρεμπέτικων που κυκλοφορούν αυτόν τον καιρό ζωντανά ηχογραφημένες από παραστάσεις του, αποτελούν λειτουργική κομμάτια ενός πάζλ με σαφές αισθητικό, κοινωνικό και καλλιτεχνικό πλαίσιο. Δίσκοι και συνεργασίες 35 χρόνων κάποιες μεμονωμένες αλλά και αρκετές εκτεταμένες που όλα μαζί και πάνω απ όλα, μαρτυρούν την αγωνία ενός καλλιτέχνη να καταθέσει τόσο την γνώση που απέκτησε όσο και τις μνήμες που μεταφέρει. Ίσως αυτός να είναι ο πλέον καίριος τρόπος για να αντιμετωπίσει κανείς ένα έργο ζωής, χωρίς αυθαιρεσίες και απλουστεύσεις. Γι αυτό και κάπως έτσι θελήσαμε να δούμε το σύνολο των δισκογραφικών καταγραφών του Γιώργου Νταλάρα μπροστά στην νέα επεξεργασία και την επανέκδοσή του. Τώρα αν αυτή η αντιμετώπιση γεννάει παράλληλα μια ευρύτερη δική του εργο-βιογραφία, τόσο το καλύτερο.

Share this post


Link to post
Share on other sites

1. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ

Να τανε το 21

Όταν ανθίζουν οι πασχαλιές

Ηλιοσκόπιο

Μικρές πολιτίες

Στα ψηλά τα παραθύρια

Τρελοί και άγγελοι

Συνεργασία ζωής. Η γνωριμία γίνεται με την προτροπή του κ. Μάκη Μάτσα αλλά η συνεργασία εκτείνεται πολύ βαθύτερα από την διεκπεραίωση μιας δισκογραφικής δουλειάς. Ο τραγουδιστής βρίσκει τον ήχο και τον λόγο του μέσα απ τα τραγούδια του δημιουργού και ο δημιουργός μέσα απ τον τραγουδιστή τη φωνή του. Και η συνεργασία συνεχίζεται για πολύ, κυρίως στα πρώτα χρόνια του 70 αλλά και αργότερα μέχρι και τις μέρες μαςΚαι μέσα από κάθε κομμάτι αυτής της συνεργασίας αναδεικνύονται τραγούδια που γράφουν στο χρόνο και σημαδεύουν την πορεία συνθέτη και τραγουδιστή. Όταν ο Νταλάρας λέει ¨ο ουρανός φεύγει βαρύς¨ και το ¨Που ΄ναι τα χρόνια¨ είναι 20 χρονώνθ ακολουθήσουν έξι δίσκοι με τραγούδια στους οποίους έχει τον κύριο ερμηνευτικό ρόλο ουσιαστικά έχουμε να κάνουμε με μια από τις πλέον εκτεταμένες συνεργασίες δημιουργού με έναν ερμηνευτή και πολλά απ αυτά τα τραγούδια θα συνεχίσουν να γράφουν την ιστορία τους ή και να αναγνωρίζονται για πρώτη φορά τόσο στις μεταγενέστερες συναυλίες του τραγουδιστή όσο και στους ζωντανά ηχογραφημένους δίσκους που προκύπτουν από κάποιες απ αυτές (ποιος δεν έχει συνδέσει το ¨΄Ενας κόμπος η χαρά μου¨- τραγούδι από τις ¨Πασχαλιές¨του 71 με την Ιερά Οδό και τη συνεργασία του Νταλάρα με τους Πυξ Λαξ:). Η πιο πρόσφατη ολοκληρωμένη συνεργασία Κουγιουμτζή Νταλάρα θα πραγματοποιηθεί το καλοκαίρι του 1997, όταν θα παρουσιάσουν στο Μέγαρο Μουσικής το έργο ¨Ύμνοι Αγγέλων σε ρυθμούς Ανθρώπων¨, με εκκλησιαστικούς ύμνους και ψαλμούς που έχει μελοποιήσει ο συνθέτης με το δικό του τρόπο και τραγουδά ο τραγουδιστής με τη συνοδεία της ¨Καμεράτα¨. Η ζωντανή ηχογράφηση του έργου θα κυκλοφορήσει και στη δισκογραφίαΑκόμα πιο πρόσφατα βέβαια, το 2000, ο Νταλάρας θα τραγουδήσει τρια καινούργια τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή, συμμετέχοντας μ αυτά στην πιο πρόσφατη δισκογραφική δουλειά εκείνου, το δίσκο ¨Έβρεχε ο κόσμος¨.

Share this post


Link to post
Share on other sites

2. ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ

Σταθμός

Θαλασσογραφίες

Να χαμε τι να χαμε

Τα τραγούδια μας

Θα γνωριστούν μέσα στο κλίμα των μπουάτ της Πλάκας και ο πρώτος μεγάλος δίσκος του Μάνου Λοϊζου, ¨Ο Σταθμός¨, (Κυκλοφορία: Δεκέμβρης 1968) μέλλει να είναι ο πρώτος μεγάλος δίσκος που συμμετέχει λέγοντας ένα μόνο τραγούδι ο Γιώργος Νταλάρας. Από εκεί θα ξεκινήσει και μια στενή φιλική σχλεσηΣτους δυο επόμενους δίσκους του συνθέτη που και οι δυο έχουν στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου θα έχει πιο ¨κεντρικό¨ ρόλο, λέγοντας κάποια από τα πιο χαρακτηριστικά τραγούδια που γράφουν μαζί Λοϊζος και Παπαδόπουλος εκείνη την εποχή. Καθώς μάλιστα βρισκόμαστε στα μέσα της δικτατορίας, μοιάζει ο Νταλάρας να επωμίζεται ερμηνευτικά κάποια από τα πλέον ¨διφορούμενα¨, τα πλέον αλληγορικά τραγούδια που καταφέρνουν να ξεπεράσουν τον σκόπελο της λογοκρισίας και να μιλήσουν για τις συνθήκες της εποχής ή για συνθήκες σαν αυτές της εποχής, ¨΄Ηλιε μου σε παρακαλώ¨, ¨Λιόντας¨, ¨Δέκα παλικάρια¨, ¨Αχ χελιδόνι μου¨Ωστόσο, η πλέον ευθεία σύγκρουση των δυο με την λογοκρισία θα έρθει μετά τηναποκατάσταση της δημοκρατίας, το 1976, όταν θα παρουσιάσουν το δίσκο ¨Τα τραγούδια μας¨ με στίχους του Φώντα Λάδη. Μια σειρά τραγουδιών που καταγράφουν με εξαιρετικά άμεσο τρόπο το αγωνιστικό πνεύμα της εποχής εννιά από τα έντεκα τραγούδια του δίσκου θα κοπούν από τα αποκλειστικά κρατικά τότε μέσα ενημέρωσης αλλά ακόμα και με αφορμή αυτό θα λειτουργήσουν καίρια σε συναυλίες διαμαρτυρίας, απεργίες και κάθε είδους κοινωνικούς αγώνες εκείνων των χρόνων.

Share this post


Link to post
Share on other sites

3. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΛΔΑΡΑΣ

Ο Γιώργος Νταλάρας τραγουδά Απόστολο Καλδάρα

Μικρά Ασία

Βυζαντινός Εσπερινός

Ο Καλδάρας στα τέλη της δεκαετίας του 60 είναι ένας δημιουργός που ήδη έχει πίσω του ενεργό συμμετοχή σε δυο εποχές του ελληνικού τραγουδιού (¨ρεμπέτικο¨ και ¨λαϊκά του 60¨). Θα γνωρίσει τον Νταλάρα ως νέο ανερχόμενο τραγουδιστή. Σύμφωνα με μαρτυρίες θα εκτιμήσει, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι δεν ήταν μόνοτραγουδιστής, αλλά έψαχνε και πείραζε τα τραγούδια ως μουσικός. Αφού κάνουν μαζί λίγα σκόρπια καινούργια τραγούδια στις 45 στροφές πρώτο ανάμεσα σ αυτά το ¨Τρομαγμένο περιστέρι¨, αμέσως μετά ¨Η φαντασία¨ κι αργότερα ¨Ο θάνατος του ποιητή¨ και το ¨Αχ ο μπαγλαμάς¨ - θα του εμπιστευθεί μια ανασκόπηση της ¨ρεμπέτικης¨ ιστορίας του δίνοντας έτσι στον εικοσάχρονο τραγουδιστή τη σκυτάλη της ερμηνείας τραγουδιών όπως το ¨Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι¨ - και θα δημιουργήσει με τη φωνή εκείνου τη συμμετοχή του σε μια ακόμα τρίτη εποχή του ελληνικού τραγουδιού. Η ¨Μικρά Ασία¨, κύκλος τραγουδιών με θεματική ενότητα εστιασμένη στη ζωή και τα βάσανα της προσφυγιάς, με στίχους του Πυθαγόρα, θα αποτελέσει κομβικό σημείο στην πορεία της ελληνικής δισκογραφίας στα χρόνια του 70 και για την εκφραστική της δυναμική αλλά και λόγω της ευρύτατης αποδοχής της ως δίσκος συνολικά σ αυτήν απονέμεται ο πρώτος χρυσός δίσκος αλλά και με καθένα από τα τραγούδια της ξεχωριστά. Θα ακολουθήσει ο ¨Βυζαντινός Εσπερινός»¨, δίσκος μελωδικού και ενορχηστρωτικού ψαξίματος του συνθέτη στους βυζαντινούς δρόμους, με στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου αυτός, που θα κορυφώσει τη συνεργασία. Ο Νταλάρας υπεραμύνεται πάντα του χαρακτήρα του Καλδάρα ως δασκάλου (¨Μου λεγε πάντα μάθε το καλά μ όσους τρόπους υπάρχουν και πες το με το δικό σου¨) και δεν είναι λίγες οι φορές από εκεί και κάτω που έχει αναδείξει παλιότερα τραγούδια εκείνου μέσα από δεύτερες εκτελέσεις (¨Τώρα κλαις¨, ¨Καλή τύχη¨).

Share this post


Link to post
Share on other sites

4. ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας

Ραντάρ

’ξιον Εστί

Αφιέρωμα στον Μ Θεοδωράκη Metropole Orchestra &Γιώργος Νταλάρας

Η άποψη του τραγουδιστή για το συνθέτη σαφής και απόλυτη. ¨Είναι ο μεγαλύτερος ήρωας της μουσικής μου μυθολογίαςΌταν άκουσα το ¨Γωνιά, γωνιά¨ και το ¨Μάνα μου και Παναγιά¨, ένοιωσα να ψηλώνω δέκα πόντους. Νομίζω ότι αν δεν υπήρχε ο Θεοδωράκης, μπορεί και να μην είχα το θάρρος να συνεχίσω αυτή τη δουλειά¨. Η ουσιαστική τους γνωριμία θα γίνει το 1972 στο Παρίσι. Ο Γιώργος Νταλάρας θα ηχογραφήσει κρυφά την τελευταία φάση της δικτατορίας τα ¨18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας¨ - Ποίηση: Γιάννη Ρίτσου και είναι ουσιαστικά το πρώτο καινούργιο έργο του συνθέτη που κυκλοφορεί μετά την μεταπολίτευση. Παράλληλα, θα συμμετάσχει στις μεγάλες μεταπολιτευτικές συναυλίες του συνθέτη. Το 80 ο Νταλάρας θα κρατήσει το ρόλο του λαϊκού τραγουδιστή στην δεύτερη παρουσίαση της λαϊκής όπερας του Μίκη Θεοδωράκη ¨Το τραγούδι του νεκρού αδελφού¨, ενώ η επόμενη δισκογραφική τους συνεργασία θα πραγματοποιηθεί το 1981 και θα αποδώσει το ¨Ραντάρ¨, ένα κύκλο τραγουδιών μέσα από τον οποίο σχολιάζεται με τον καίριο και διεισδυτικό λόγο του Κώστα Τριπολίτη η πορεία της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας. Εκείνη την εποχή θα κάνουν μαζί και μια μεγάλη περιοδεία στην ΑμερικήΟ τραγουδιστής θα τραγουδήσει και θα υπερασπιστεί το έργο του συνθέτη σε εποχές που η πλατιά αποδοχή του δεν ήταν τόσο αυτονόητη όσο τα τελευταία χρόνια. Το 88, με την διεύθυνση του Μίκη Θεοδωράκη και λαϊκό τραγουδιστή τον Νταλάρα, θα παρουσιαστεί στο Ηρώδειο και για πρώτη φορά στο συγκεκριμένο χώρο το ¨’ξιον Εστί¨. Η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας θα κυκλοφορήσει και σε δίσκοΤο 95 στα πλαίσια της συνεργασίας του Νταλάρα με την Metropole Orchestra, θα παρουσιαστεί, και πάλι στο Ηρώδειο, ένα αφιέρωμα στη μουσική και τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη για τον κινηματογράφο. Και αυτό, αμέσως μετά, θα καταγραφεί στη δισκογραφία

Share this post


Link to post
Share on other sites

5. ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ

50 χρόνια ρεμπέτικο τραγούδι

Τα ρεμπέτικα της κατοχής

Από τη Σύρα στον Πειραιά Αφιέρωμα στον Μάρκο Βαμβακάρη

Ό,τι κι αν πω δεν σε ξεχνώ Ο Γιώργος Νταλάρας τραγουδάει Βασίλη Τσιτσάνη (υπό έκδοση)

’λλη μια σχέση διαρκείας και συνεχούς ενασχόλησης μέσα στην 35άχρονη πορεία του Γιώργου Νταλάρα, είναι αυτή με τα αστικά λαϊκά τραγούδια που ξεκινούν απ την Σμύρνη και την Πόλη των αρχών του αιώνα, για να φτάσουν μέσω Πειραιά στην Αθήνα και να ¨πολιτογραφηθούν¨- όχι χωρίς μειωτική διάθεση ως ¨ρεμπέτικα¨. Γιος και εγγονός λαϊκού μουσικού είναι αυτός ένας χώρος που γνωρίζει από τα παιδικά του χρόνια, ενώ, απ ότι φαίνεται από πολύ νωρίς μέσω των επανεκτελέσεων του Μπιθικώτση καταλαβαίνει το ρόλο ενός τραγουδιστή στη μεταφορά ενός μουσικού υλικού στο μέλλον. Ήδη αναφέραμε ότι, στα 20 του χρόνια, ο Απόστολος Καλδάρας τον διάλεξε για να ξαναζωντανέψει το ¨Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι¨ και τα άλλα μεταπολεμικά τραγούδια. Η επιτυχία του εγχειρήματος γίνεται φανερή αν αναλογιστεί κανείς ότι πολλά απ αυτά τα τραγούδια συνδέονται αποκλειστικά με τη φωνή του Νταλάρα για τους νεότερουςΑκριβώς το ίδιο συνέβη και όταν, λίγα χρόνια μετά, το 1975, σ ένα διπλό δίσκο βινυλίου της εποχής ο Γιώργος Νταλάρας τραγουδά ένα απάνθισμα ¨ρεμπέτικων¨ από τη δεκαετία του 20 όταν οι κατά τόπους συνιστώσες του είδους συναντώνται στην Αθήνα μέχρι και τα χρόνια του 60. επειδή από τότε έχουν μεσολαβήσει δυο τουλάχιστον ¨ρεμπέτικες¨ εκρήξεις, τόσο με εκδόσεις παλιών εκτελέσεων όσο και με επανεκτελέσεις, ίσως είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσει ένας νεώτερος σε πόσο παρθενική μορφή βρίσκονται όλα αυτά τα χρόνια του 70 και τι ρόλο έπαιξε ένας δίσκος στον οποίο ένας σύγχρονος τραγουδιστής, κουβαλώντας τις μνήμες του, ζωντάνευε με πολύ σεβασμό αλλά και με τον προσωπικό του τρόπο, ένα τέτοιο υλικό. Ο επόμενος δίσκος του Νταλάρα με ¨ρεμπέτικα¨ θα έχει ένα ¨ειδικό¨ και ¨λεπτό¨, για τα πολιτικά δεδομένα της εποχής ακόμα, θέμα. Είναι τα ¨Ρεμπέτικα της κατοχής¨, γνωριμία μ ένα κομμάτι της λαϊκής δημιουργίας που, μάλλον είχε αποσιωπήσει όταν δεν είχε απαγορευτεί και δια νόμου. Η αναγόρευση του είδους σε ¨μόδα¨ και ο πληθωρισμός της εμπορικής του εκμετάλλευσης, μάλλον θα κάνουν εξαιρετικά συγκρατημένο τον τραγουδιστή στα χρόνια του 80. Το 83, από σκηνής ¨Ορφέα¨, θα εξαγγείλει τα ¨Χασικλίδικα¨, αλλά την ιδέα του θα την προλάβει η προχειρότητα άλλων. Το υλικό αυτό πάντα θα έχει ρόλο σε κάποιες εμφανίσεις του, πάντα θα τον απασχολεί (το 90 στο ¨Αττικόν¨ο Σμυρνιός ¨Μανώλης¨ θα ντυθεί με σύγχρονο ήχο, το 97 με τη Φιλαρμονική του Ισραήλ θα δει την ¨Αραπια¨ του Τσιτσάνη σαν ¨κλασικό¨ κομμάτι), κάποιες φορές θα το τραγουδήσει συμμετέχοντας σε συλλογικούς δίσκους (Κώστας Χατζηδουλής ¨Εμείς οι Έλληνες¨, ¨Ασεβή τροπάρια¨) αλλά οι δυο σύγχρονες ολοκληρωμένες δικές δουλειές πάνω σ αυτό, θα ρθουν στις μέρες μας και θα αφορούν το υλικό των δυο κορυφαίων δημιουργών του είδους, του Βαμβακάρη και του Τσιτσάνη. Σε μια εποχή που καμιά ακουστική παράδοση δεν μπορεί να θεωρηθεί αυτονόητη και μέσα στην ταχύτητα και τον πληθωρισμό των ¨μέσων¨ όλα περνούν και φεύγουν, σαφώς και ενδείκνυται μια στάση και μια επανατοποθέτηση σε υλικό που δεν γεννήθηκε με τέτοιες συνθήκες και δεν του αξίζουν τέτοιες συνθήκες.

Share this post


Link to post
Share on other sites

6. ΟΙ ΜΑΗΔΕΣ ΟΙ ΗΛΙΟΙ ΜΟΥ

Αν και έχουν προηγηθεί δυο πολυσυλλεκτικοί προσωπικοί δίσκοι ο πρώτος με τίτλο το όνομά του και, το 71, ¨ο Μέτοικος¨, στηριγμένος σε μεγάλο βαθμό στις συμμετοχές του σε δίσκους συνθετών της εποχής είναι ουσιαστικά ο πρώτος ¨προσωπικός¨ δίσκος στον οποίο ο τραγουδιστής συγκεντρώνει με το δικό του αισθηματικό, μουσικό αλλά και κοινωνικό κριτήριο, καινούργια τραγούδια της εποχής εκείνης, κυρίως από νεώτερους τότε δημιουργούς. Απ αυτή την άποψη είναι ένας δίσκος πολύ χαρακτηριστικός των κατευθύνσεων που έχει για το ρόλο του ως τραγουδιστή ο Γιώργος Νταλάρας κλείνοντας την πρώτη δεκαετία της καριέρας του και προτού καλά-καλά φτάσει στα τριάνταΥπάρχει έντονο το λαϊκό στοιχείο της ¨ρεμπέτικης¨ παράδοσης (Στέλιος Βαμβακάρης) αλλά ο κύριος όγκος των τραγουδιών αφορά το κλίμα που είχε διαμορφωθεί στην μετά-θεοδωράκη εποχή με παράλληλη προσήλωση τόσο στον ποιητικό στίχο όσο και στις κοινωνικές αναφορές. Το ¨Κόκκινο τριαντάφυλλο¨ του Θεοδωράκη αλλά και η ¨Αλάνα¨ και η ¨Πρώτη του Δεκέμβρη¨ του Σπανού είναι τα πιο διάσημα και τα πιο ανθεκτικά τραγούδια μιας επιλογής που, κατά τ άλλα, δίνει βήμα σε νέους τότε συνθέτες (Βαρδής, Γκάρτζος). Από τη μεριά του λόγου, το κύριο βάρος σηκώνει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, ένας στίχος της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου δίνει και τον τίτλο του δίσκου, ενώ μικρότερη συμμετοχή έχουν ο Μάνος Ελευθερίου, η Σώτια Τσώτου και αρκετοί νεώτεροι.

Share this post


Link to post
Share on other sites

7. ΣΕΡΓΙΑΝΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Δίσκος φτιαχμένος τουλάχιστον κατά το ήμισυ με μια λογική παράστασης της εποχής εκείνης’λλωστε, προτού ηχογραφηθεί, προηγήθηκε το ανέβασμά του για ένα χειμώνα χειμώνας 1978/79 στη σκηνή της μπουάτ ¨Διαγώνιος¨ - σταθερός χώρος εμφανίσεων του Νταλάρα για κάποια χρόνια τότε μέσα από τη συνεργασία του τραγουδιστή με τον Γιάννη Μαρκόπουλο. Η ενότητα ¨Κύκλος της Μακεδονίας¨ στηρίζεται σε μια σειρά από ¨ιστορήματα¨ του Πάνου Θεοδωρίδη που, κατά κύριο λόγο, ¨δείχνουν τη συμπεριφορά των ξένων απέναντι μας¨. Ωστόσο, η ενότητα και το τραγούδι που κατ εξοχήν ταξίδεψαν τον δίσκο μέχρι τις μέρες μας είναι τα ¨Παραπονεμένα Λόγια¨ με στίχους του Μάνου Ελευθερίου. Κύκλος πέντε λαϊκών τραγουδιών που ανάμεσά τους ήταν και το ομώνυμο, το οποίο παραμένει για χρόνια σήμα κατατεθέν της σχέσης του τραγουδιστή με τον κόσμο.

Share this post


Link to post
Share on other sites

8. ΘΕΛΩ ΝΑ ΤΑ ΠΩ

Η σύγχρονη πορεία του λαϊκού τραγουδιού σαφώς και είναι ένα θέμα που επανέρχεται στα ενδιαφέροντα και τις επιλογές του Γιώργου Νταλάρα όλα αυτά τα χρόνια. Ο ’κης Πάνου υπήρξε ίσως ο μοναδικός λαϊκός δημιουργός της γενιάς του που, μέσα απ το τραγούδι του, πέρασε τόσο άμεσα βαθύτερα κοινωνικοπολιτικά σχόλια. Ο Γιώργος Νταλάρας θα τραγουδήσει καινούργια τραγούδια του σ αυτό το δίσκο του 1982, μερικά απ αυτά θα δημιουργήσουν το δικό τους μύθο σ ένα ευρύτερο κοινό (¨Θέλω να τα πω¨, ¨Εφτά νομά¨) αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι έχουμε ένα σύνολο τραγουδιών ¨τομής¨ στον κοινωνικό ιστό της εποχής, τραγουδισμένα από μια φωνή που στόχος της είναι να τα επικοινωνήσει κι όχι ναυπεραμυνθεί του ¨περιθωριακού¨ χαρακτήρα τους όπως συνηθίζεται σε ανάλογες προσπάθειες.

Share this post


Link to post
Share on other sites

9. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΑΓΙΟΣ

Ο ήλιος ο ηλιάτορας

Ερωτική πρόβα

Των αθανάτων

Ινα τι

Δημιουργός που συνδέθηκε από το ξεκίνημά του με τη φωνή του Γιώργου Νταλάρα, υπήρξε φίλος του, μοιράστηκαν μαζί τις αγωνίες της κοινής τους αγάπης για την Κύπρο σε κάποιες περιπτώσεις τις πέρασαν και στο τραγούδι και εν τέλει έμελλε ο Νταλάρας να τραγουδήσει όταν εκείνος είχε φύγει για πάντα, το σπαρακτικό, βαθιά ανθρώπινο αλλά και καλλιτεχνικά σπουδαίο, κύκνειο άσμα του. Είναι το 1982 όταν ο Γιώργος Νταλάρας συμμετέχει στον πρώτο δίσκο του Δημήτρη Λάγιου, τραγουδώντας πέντε μελοποιημένα ποιήματα του Οδυσσέα Ελύτη, ανάμεσα στα οποία και το ¨Όμορφη και παράξενη πατρίδα¨. Η ¨Ερωτική πρόβα¨ θα κυκλοφορήσει το 1991, όταν ο Δημήτριος Λάγιος έχει φύγει για πάνταΟι περισσότεροι θα γνωρίσουν το ¨Τι πάθος!¨, το σύνολο του έργου είναι μια αφοπλιστική κατάθεση ενός ανθρώπου που αγαπάει τη ζωή αλλά φεύγει. Τα επόμενα χρόνια, με πρωτοβουλία και τη συμμετοχή του Γιώργου Νταλάρα, θα κυκλοφορήσουν δυο ακόμα έργα του Λάγιου: οι μελοποιήσεις ψαλμών του Δαβίδ (¨΄Ινα τι¨) αλλά και οι μελοποιήσεις κάποιων στίχων του Κύπριου αγωνιστή Ευαγόρα Παλληκαρίδη (¨Των αθανάτων¨).

Share this post


Link to post
Share on other sites

10. ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΟΥ - ΟΡΦΕΑΣ

Είναι η πρώτη ζωντανή ηχογράφηση του Γιώργου Νταλάρα αλλά και ο δίσκος του οποίου η επιτυχία, έστρεψε την προσοχή της αγοράς σ΄ αυτή την κατεύθυνση, με ποικίλα αποτελέσματα τα οποία βιώνουμε μέχρι σήμερα. Όταν το 1983 ο Νταλάρας ηχογραφεί για πρώτη φορά σε ώρα παράστασης την επικοινωνία του με το κοινό των συναυλιών του ¨Ορφέα¨, δεν είναι σίγουρο ότι φαντάζεται αυτό που θα ακολουθήσειΣε ό,τι τον αφορά βέβαια, αυτή η καταγραφή θα φέρει μια καθολική αποδοχή τόσο της συγκεκριμένης ηχογράφησης όσο και την επιβεβαίωση των επιλογών του μέσα στη δεκαπενταετία που συμπληρώνει τότε είμαι μια ζωντανή καταγραφή των κορυφαίων στιγμών αυτής της δεκαπενταετίας. Αμέσως μετά θα έρθει η συγκέντρωση ρεκόρ των 160 χιλιάδων θεατών στις δτο συναυλίες του Ολυμπιακού Σταδίου και ο δίσκος παραμένει έκτοτε στην πρώτη πεντάδα των πλέον εμπορικών της ελληνικής δισκογραφίας.

Share this post


Link to post
Share on other sites

11. ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Ο τραγουδιστής

Μη μιλάς κινδυνεύει η Ελλάς

Μεθυσμένα τραγούδια

Θα μπορούσε να απορήσει κανείς συνειδητοποιώντας ότι ο Νταλάρας ηχογραφεί για πρώτη φορά τραγούδια του Νικολόπουλου στα χρόνια του 80Η γνωριμία, η φιλία και η συνεργασία τους ξεκινούν κάπου 15 χρόνια πριν, όταν πολύ νέοι κι οι δυο κάνουν τα πρώτα τους βήματα. Ο Νικολόπουλος παίζει μπουζούκι σε μεγάλο μέρος των ηχογραφήσεων του Νταλάρα από το ξεκίνημά μου ακόμα, ενώ η πορεία τους σε ό,τι αφορά τους χώρους ζωντανής παρουσίασης του τραγουδιού είναι κοινή επίσης απ την αρχή. Ο Νικολόπουλος παίζει μπουζούκι και είναι από τα βασικά και πιο μόνιμα μέλη της ορχήστρας του Νταλάρα, τόσο στα πρώτα χρόνια στην παραλία όσο και μετά, όλα τα χρόνια στις μπουάτ στην ΠλάκαΌλα αυτά τα χρόνια που παράλληλα ο Νικολόπουλοα διαγράφει μια επιτυχημένη πορεία λαϊκού συνθέτη με μεγάλες επιτυχίες δεν θα συνεργαστούν σε δικά του τραγούδια. Οι τρεις ολόκληροι δίσκοι που θα κάνουν μαζί θα ρθουν αργότερα και ουσιαστικά αποτελούν τρεις διαφορετικές ¨μαρτυρίες¨ για την διαμόρφωση της εικόνας του λαϊκού τραγουδιού ακόμα και από χρόνο σε χρόνο. ¨Ο Τραγουδιστής¨ είναι ένας δίσκος στηριγμένος τόσο στην λεκτική καινοτομία των αρχών του 80 όσο και στην εξαιρετική κινητική, χορευτική λαϊκή διάσταση της εποχής. Το ¨Μη μιλάς κινδυνεύει η Ελλάς¨ ή τουλάχιστον το ευρέως γνωστό κομμάτι του, αποτέλεσε μια εφευρετική διαχείριση ¨λάτιν¨ ρυθμών συνδυασμένη με μια ερωτική, σχεδόν ¨παθιασμένη¨, μυθολογία (Στίχοι: Λευτέρη Παπαδόπουλου). Είναι δίσκος που θα γνωρίσει τεράστια επιτυχία εκεί γύρω στα 90Τα ¨Μεθυσμένα Τραγούδια) τέλος (Στίχοι: Μάνου Ελευθερίου Αντώνη Ανδρικάκη) είναι μέρος των προβληματισμών, ίσως και των αδιεξόδων της δεκαετίας του 90, για το λαϊκό τραγούδι.

Share this post


Link to post
Share on other sites

12. ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ

Ζωντανή ηχογράφηση από το ¨Περοκέ

Ζωντανές ηχογραφήσεις Olympia, Περοκέ, Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας

Live Recordings

Το ελληνικό πρόσωπο του Γιώργου Νταλάρα

Συναυλία Σταύρου Ξαρχάκου στο ¨Παλλάς¨

¨Υπάρχει λόγος¨ Γιώργος Νταλάρας Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας

Το πιο σημαντικό με τις ¨ζωντανές ηχογραφήσεις¨ του Γιώργου Νταλάρα, είναι ότι κάθε μια απ αυτές έχει μια αφορμή, ένα λόγο ύπαρξης, που συνήθως ξεπερνά την καταγραφή της ¨επικοινωνίας¨ ή τον ¨μύθο¨ ενός χώρου. Δεν είναι τυχαίο που σε κάποιες περιπτώσεις η έκδοση αυτών ξεπερνούσε και τους κατεστημένους για κέθε εποχή φορείς ήχουΑς πούμε, το maxi-single που περιείχε ¨ζωντανά ηχογραφημένα¨ στο ¨Περοκέ¨(1985/86) τη ¨Μπαλάντα των αισθήσεων και των παραισθήσεων¨, το ¨Με τελείωσες¨ και το ¨Ταξίδι στα Κύθηρα¨ ήταν κάτι ξεχωριστό για την εποχή της κυριαρχίας του βινυλίου, κάτι επιβεβλημένα καθώς αυτές ήταν οι τρεις ξεχωριστές στιγμές του εν λόγω προγράμματος που επιλέχτηκαν να καταγραφούν και δεν είναι τυχαίο το ότι μιλάμε για τρία τραγούδια που έκαναν μια ξεχωριστή καριέρα μ αυτή τους την έκδοση. Οι κατοπινές ¨ζωντανές ηχογραφήσεις¨ (1986) περιλαμβάνουν τις πρώτες απόπειρες των ¨λάτιν¨, μια συνύπαρξη με τον Πάκο ντε Λουτσία αλλά και τους αδελφούς Κατσιμίχα αλλά και ξεχωριστές εκτελέσεις κλασικού ρεπερτορίου του τραγουδιστή. Σ αυτό το ρεπερτόριο στηρίζεται και η πρώτη έκδοση ζωντανών ηχογραφήσεων του τραγουδιστή με στόχο το εκτός Ελλάδας κοινό, που συνοδεύει τις όλο και αυξανόμενες περιοδείες του εκτός Ελλάδος το 88 είναι η χρονιά της δεύτερης μεγάλης ευρωπαϊκής περιοδείας του με 20 συναυλίες σε πόλεις της Ευρώπης. Μια τελείως διαφορετική διάσταση και μάλιστα για εκείνη την εποχή των μεγάλων σταδίων και του εξαιρετικά εκδηλωτικού πολυπληθούς ακροατηρίου έχει η ζωντανή ηχογράφηση του προγράμματος που παρουσίασε ο Γιώργος Νταλάρας στο ¨Σείριο¨ του Μάνου Χατζιδάκι (τέλη 87). Με 1-2 όργανα μια λεπτομερής ερμηνεία ανθολόγηση του παρελθόντος της ελληνικής τραγουδιστικής δημιουργίας. Στον αντίποδα, με την πλήρη λαϊκή ορχήστρα του ¨Παλλάς¨, φέρνει σ ένα πλατύτερο κοινό κυρίως τα τραγούδια του ¨Ρεμπέτικου¨ αλλά και κάποια παλιότερα τραγούδια του Σταύρου Ξαρχάκου. Ο δίσκος ¨Υπάρχει λόγος¨ τέλος, καταγράφει έξι στιγμές από την δεύτερη συνεργασία του Γιώργου Νταλάρα με τον Χάρη και τον Πάνο Κατσιμίχα στις αρχές του 1992.

Share this post


Link to post
Share on other sites

13. ¨ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ¨

Ο πρώτος δίσκος που αναγράφεται το περίφημο και πολυσυζητημένο στα χρόνια του 80 - ¨συμμετέχει ο Γιώργος Νταλάρας¨ είναι οι ¨Κυβερνήσεις πέφτουνε μα η αγάπη μένει¨ του Χρήστου Νικολόπουλου και του Μανώλη Ρασούλη, εν έτι 1981. Από εκεί και κάτω είναι μια πρακτική που θα αναπτυχθεί πολύ, θα αποδώσει σπουδαία τραγούδια και σπουδαίες ερμηνείες, θα προτείνει πρόσωπα αλλά και θα προκαλέσει την σατυρική διάθεση άλλων σε σχέση με την ¨υψηλή κηδεμονία¨- εμπορική ή άλλη στην οποία μπορεί και να ποντάριζαν τέτοιες συνεργασίες. Ουσιαστικά η συμμετοχή του Γιώργου Νταλάρα σε δίσκους κυρίως τραγουδοποιών της νεώτερης γενιάς, δεν είναι παρά η έκφραση της αναζήτησής του μέσα στην σύγχρονη δημιουργία, η οποία δεν υπήρχε λόγος να στηρίζεται κατ ανάγκην στο δικό του πρόσωπο, στη δική του ¨προσωπική¨ καριέρα. Μ αυτή τη διάθεση θα βρεθεί την τελευταία εικοσαετία να συμμετέχει σε μια μεγάλη σειρά δίσκων με τραγούδια που πολλά γνώρισαν μεγάλη επιτυχία και πραγματικά ανέδειξαν πρόσωπα σ ένα ευρύτερο κοινό. Η ¨Σκόνη¨ στην ¨Αμαρτωλή Μαρία¨ των Τερμιτών, τα τραγούδια του Ζήκα, του Κώστα Καλδάρα στη ¨Νυχτερινή Κυβέρνηση¨, οι συμμετοχές στα σάουντρακς της Ελένης Καραϊνδρου ¨Ταξίδι στα Κύθηρα¨ και ¨Μελισσοκόμος¨, αλλά και στο ¨Τι έχουν να δουν τα μάτια μου¨ του Νίκου Τάτση, οι στίχοι του Παλαμά στο δίσκο του Μιχάλη Τερζή, η παραγωγή και η συμμετοχή στα παραδοσιακά ¨Αηδόνια της Ανατολής¨ του Χρόνη Αηδονίδη, το ¨Διδυμότειχο μπλουζ¨ του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, τα τραγούδια του Τάκη Μπουρμά, του Γιάννη Σπυρόπουλου, των ¨’γαμων Θυτών¨, του Στάμου Σέμση, του Γιώργου Ανδρέου αποτελούν μια ποικίλη παράλληλη δισκογραφία, όχι τόσο ¨προσωπική¨ σε ότι αφορά τη μορφή της έκδοσης αλά σαφώς βαθιά προσωπική στη διάθεση της αναζήτησης.

Share this post


Link to post
Share on other sites

14. ΤΑ ΛΑΤΙΝ

Ένα ακόμα ¨εφηβικό¨ όνειρο που οδήγησε σε μια τεράστια επιτυχία, επηρεάζοντας κατά πολύ το τραγουδιστικό σκηνικό της Ελλάδας την εποχή που κυκλοφόρησε. Η λατρεία τις κιθάρας των ¨λάτιν¨ ρυθμών αλλά και μιας σειράς τραγουδιών βιωμένων την εποχή της πρώτης τους ¨μόδας¨, τέλη του 50 με αρχές 60, ήταν η αφετηρία της δημιουργίας του διπλού δίσκου των ¨λάτιν¨ στον οποίο ο Γιώργος Νταλάρας έπαιζε και τραγουδούσε τόσο κάποια κλασικά λατινοαμερικάνικα τραγούδια, όσο και κάποια ελληνικά που γράφτηκαν με τη δική τους επιρροή στα χρόνια του 50 (Χιώτης, Ζαμπέτας, Μουζάκης, Μωράκης κ.α.). Το μουσικό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον με τη συμμετοχή μουσικών που φαίνεται να κουβαλούν το είδος στα ακούσματα και τα ενδιαφέροντά τους αλλα και κάποιες παρουσίες ξεχωριστές (ο Αλ Ντι Μέολα παίζει Χιώτη, Ζαμπέτα και Μωράκη). Ωστόσο το πλέον εντυπωσιακό τουλάχιστον άμεσα τότε, ήταν το μέγεθος της αποδοχής αυτής της δουλειάς σε μια εποχή που ¨τα μαχαίρια είχαν μπει στις θήκες¨ κατά εκτίμηση του ίδιου του τραγουδιστή. Ο δίσκος θα πουλήσει 600 χιλιάδες αντίτυπα, θα επηρεάσει πολλούς, αλλά και θα γεννήσει εκατοντάδες ¨κόπιες¨.

Share this post


Link to post
Share on other sites

15. ΤΑ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ

Η συνεργασία του Γιώργου Νταλάρα με τον Σταύρο Ξαρχάκο θα ξεκινήσει το 1988 με τη συναυλία στο ¨Παλλά¨- τα τραγούδια από το Ρεμπέτικο αλλά και άλλα παλιότερα τραγούδια του Ξαρχάκου - , η οποία θα γίνει και δίσκος. Την επόμενη χρονιά θα εκδοθεί σε δίσκο και η εκτέλεση του Νταλάρα στην Missa Criola του Αριέλ Ραμίρεζ. Ζωντανή ηχογράφηση, επίσης, από την παρουσίαση του έργου στον Καθολικό Ναό του Αγίου Διονυσίου, με τη διεύθυνση του Σταύρου Ξαρχάκου. Για να φτάσουμε στο 1991, οπότε θα εκδοθεί ένας καινούργιος κύκλος τραγουδιών του Σταύρου Ξαρχάκου με βασικό ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα. Είναι ¨Τα κατά Μάρκον¨, που παράλληλα, μέλλει να είναι ο τελευταίος κύκλος τραγουδιών του Νίκου Γκάτσου. Μέσα από χαμηλόφωνες μελωδίες και μια ανάλογη ερμηνεία και ενορχήστρωση βγαίνει με τον πλέον δραματικό τρόπο μια αγωνία για την σύγχρονη πορεία της Ελλάδας.

Share this post


Link to post
Share on other sites

15. ΑΤΤΙΚΟΝ ΝΤΑΛΑΡΑΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Στο ¨Αττικόν¨ ο Νταλάρας θα εμφανιστεί για πρώτη φορά στις αρχές του 90. στα τέλη εκείνης της χρόνιας θ ανέβει στην ίδια σκηνή, πραγματοποιώντας μια από τις λίγες του συνεργασίες αυτά τα χρόνια με έναν από τους κορυφαίους τραγουδιστές της γενιάς του. Η ζωντανή ηχογράφηση των κοινών εμφανίσεων Γιώργου Νταλάρα και Βασίλη Παπακωνσταντίνου θα κυκλοφορήσει και στη δισκογραφία, καλύπτοντας αρχικά δυο δίσκους βινυλίου αλλά και έναmaxi-single, θα τραγουδήσουν μαζί ¨ανταλλάσσοντας¨ τις επιτυχίες τους αλλά και θα προτείνουν ο καθένας ένα άλλο δικό του ρεπερτόριο ή κάποιες επιλογές από το παρόν ή την ιστορία του ελληνικού τραγουδιού. Ο Νταλάρας διαλέγει να τραγουδήσει κάποια τραγούδια της ¨νέας σκηνής¨ του ελληνικού τραγουδιού (Μούτσης, Μπακιρτζής, Παπάζογλου), παραδοσιακά τσιγγάνικα, την ¨Καλή τύχη¨ του Απόστολου Καλδάρα αλλά και τον ρεμπέτη ¨Μανώλη¨ σε μια σύγχρονη εκδοχή. Εδώ έχουμε επίσης μια από τις σπάνιες φορές που ο Νταλάρας εκδίδει ένα τραγούδι με δική του μελωδία. Είναι το ¨Στο ίδιο έργο θεατές¨

Share this post


Link to post
Share on other sites

16. ΘΑΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ

Μια διπλή συνεργασία που πραγματοποιείται στις αρχές της δεκαετίας του 90. στα τέλη του 91 ο Νταλάρας συμμετέχει στην δεύτερη ηχογράφηση από τον Θάνο Μικρούτσικο των τραγουδιών του πάνω στην ποίηση του Νίκου Καββαδία (¨Γραμμές Οριζόντων¨), ερμηνεύοντας πέντε τραγούδια δυο από τα οποία σε πρώτη εκτέλεση. Στα τέλη του 92 θα συνεργαστούν για έναν ολόκληρο δίσκο με καινούργια τραγούδια. Είναι το ¨Συγνώμη για την άμυνα¨, δίσκος ο οποίος παράλληλα είναι και για τους δυο η δεύτερη συνύπαρξη με τον λόγο του Κώστα Τριπολίτη (ο Νταλάρας έχει τραγουδήσει δέκα χρόνια πριν, το ¨Ραντάρ¨). Ένας λόγος νυστέρι πάνω στην σύγχρονη κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα, γίνεται λαϊκό τραγούδι και προσπαθεί να προσεγγίσει πλατιά την σύγχρονη ευαισθησία. Κυρίως το ¨Ανεμολόγιο¨ μάλλον τα κατάφερε

Share this post


Link to post
Share on other sites

17. ΒΑΜΜΕΝΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΜΑΛΛΙΑ

Η αφορμή ήταν μια τηλεοπτική σειράΟ Βασίλης Δημητρίου έγραψε τα τραγούδια για την τηλεοπτική μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του Κώστα Μουρσελά. ’νοιξη του 93, σε μια εποχή που ο Νταλάρας δεν ¨κολάκευε¨ τον ¨κανταδόρο¨ της αθωότητας κάποιων τραγουδιών του Κουγιουμτζή, λέει αυτά τα τραγούδια και σαφώς παραπέμπουν σε παλιότερους λαϊκούς κώδικες και αγγίζει ανάλογες ανάγκες ενός ευρύτερου κοινού. Δεν είναι τυχαίο που ¨το πεπρωμένο¨ λειτούργησε τόσο πλατιά στα χρόνια που μεσολάβησανΣτον αντίποδα, το ομώνυμο με το έργο τραγούδι, ένα χαμηλόφωνο, αισθηματικό ¨μπελκάντο¨, από τα λίγα στις επιλογές του τραγουδιστή.

Share this post


Link to post
Share on other sites

18. ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΡΧΗΣΤΡΕΣ

Η συνύπαρξη του Γιώργου Νταλάρα με κάποιες μεγάλες ορχήστρες του εξωτερικού αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο των δραστηριοτήτων του από τα μέσα της δεκαετίας του 90 μέχρι και τις μέρες μας. Τραγουδώντας τόσο το προσωπικό του ρεπερτόριο όσο κι ένα ρεπερτόριο που αρμόζει ή μετατρέπεται για την περίσταση συναντήθηκε και τραγούδησε αυτά τα χρόνια με πολύ περισσότερα σχήματα απ αυτά που καταγράφηκαν και στη δισκογραφία. Η αρχή έγινε τον Οκτώβρη του 95 με τη ¨Metropole Orchestra¨ και το διπλό αφιέρωμα στις μουσικές του διεθνούς κινηματογράφου εκ μέρους της ορχήστρας και στις μουσικές του Μίκη Θεοδωράκη για τον κινηματογράφο με την συμμετοχή του τραγουδιστή. Η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας στο Ηρώδειο θα αποτελέσει το υλικό ενός διπλού δίσκουΤο Νοέμβριο του 97 θα ηχογραφηθεί ζωντανά στο Τελ Αβίβ η συνύπαρξή του με την Φιλαρμονική του Ισραήλ πάνω σ ένα ποικίλο ρεπερτόριο που περιλαμβάνει τόσο το σύγχρονο ελληνικό τραγούδι (Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Κουγιουμτζής) όσο και επιρροές από Ανατολή και Δύση (Λιβανελλί, Μπρέγκοβιτς αλλά και λάτιν). Ο δίσκος θα κυκλοφορήσει σε δίσκο σχεδόν δυο χρόνια αργότερα. Η συνευρεσή του με την ¨Καμεράτα¨ - ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής που έχει περάσει στη δισκογραφία είναι αυτή για την απόδοση του έργου του Σταύρου Κουγιουμτζή ¨Ύμνοι Αγγέλων σε ρυθμούς Ανθρώπων¨. Η συναυλία που ηχογραφήθηκε πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 97 στο Μέγαρα Μουσικής Αθηνών και κυκλοφόρησε σε δίσκο την επόμενη χρονιά.

Share this post


Link to post
Share on other sites

19. ΙΕΡΑ ΟΔΟΣ

Ύστερα από πολλά χρόνια αποχής από καθημερινές εμφανίσεις σε ένα συγκεκριμένο χώρο, στα τέλη του 1995, ο Γιώργος Νταλάρας επιλέγει να εμφανιστεί για τρεις συνεχείς χειμωνιάτικες περιόδους σ ένα χώρο και διαμορφώνει ανάλογα τόσο αυτόν όσο και τις μουσικές επιλογές του. Αυτός ο χώρος ήταν η ¨Ιερά Οδός¨Το σχέδιο θα πραγματοποιηθεί με μεγάλη επιτυχία και από τις δυο πρώτες χρονιές (95-96 και 96-97) θα προκύψουν και δυο ζωντανά ηχογραφημένοι δίσκοι με χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τα προγράμματα. Η ¨ζωντανή ηχογράφηση από την Ιερά Οδό Ι¨ καταγράφει την συνεργασία του Γιώργου Νταλάρα με το συγκρότημα Πυξ-Λαξ, τόσο σε τραγούδια και των δυο όσο και σε άλλα κυρίως της ¨νέας σκηνής¨ αυτών των χρόνων. Η ¨ζωντανή ηχογράφηση από την Ιερά Οδό ΙΙ¨ αποτελεί ένα απάνθισμα από τα επί μέρους εναλλασσόμενα προγράμματα της δεύτερης χρονιάς, με τη συμμετοχή κάθε φορά και άλλων εκπροσώπων της νεώτερης γενιάς. Μάριος Φραγκούλης, ¨Συνήθεις Ύποπτοι¨, Μανώλης Φάμελος, ¨Υπόγεια Ρεύματα¨ αλλά και αρκετά ακόμα τραγούδια αυτής της περιόδου στην απόδοση του Γιώργου Νταλάρα.

Share this post


Link to post
Share on other sites

20. ΓΚΟΡΑΝ ΜΠΡΕΓΚΟΒΙΤΣ

Το 1997 θα κυκλοφορήσει και η συνεργασία του Γιώργου Νταλάρα με τον Goran Bregovic στο δίσκο ¨Θεσσαλονίκη Γιάννενα με δυο παπούτσια πάνινα¨. Ο ήχος τοτ Μπρέγκοβιτς συναντά μια ομάδα χαρακτηριστικών Ελλήνων μουσικών αλλά και τον Ελληνικό λόγο του Μιχάλη Γκανά, του Χάρη Κατσιμίχα και του Αντώνη Ανδρικάκη μέσα από τη φωνή του Γιώργου Νταλάρα αλλά και με τη φωνητική συνοδεία μιας ομάδας από βουλγάρικες γυναικείες φωνές αλλά και κάποιων από τους πλέον ελπιδοφόρους νεώτερους έλληνες τραγουδιστές.

Share this post


Link to post
Share on other sites

21. ΑΠΟ ΤΑ ¨ΑΠΟΝΑ ΜΑΤΙΑ¨ ΣΤΗΝ ¨ΑΣΦΑΛΤΟ ΠΟΥ ΤΡΕΧΕΙ¨

Οι προσπάθειες πολυσυλλεκτικών δίσκων δίσκων με καινούργια τραγούδια που υπογράφουν διάφοροι δημιουργοί έτσι κι αλλιώς, δεν είναι πολλές στην πορεία του Γιώργου Νταλάρα. Ούτε λίγο, ούτε πολύ αυτοί οι δίσκοι στα 35 χρόνια είναιέξι, κι αν αφαιρέσουμε τους δυο που έγιναν στο ξεκίνημά του περισσότερο ως συλλογές συμμετοχών ή 45αριών, παραμένουν μόλις τέσσερις. ¨Οι Μάηδες οι Ήλιοι μου¨ της δεκαετίας του 70, τα ¨΄Απονα μάτια¨του 85, το ¨Καλώς τους!¨ του 94 και η σχετικά πρόσφατη (2001) ¨΄Ασφαλτο που τρέχει¨. Σε όλες τις περιπτώσεις έχουμε να κάνουμε με σκόρπια τραγούδια κυρίως νεώτερων δημιουργών αναζητήσεις προσωπικού ρεπερτορίου έξω από την ασφάλεια μιας ολοκληρωμένης συνεργασίας. Τα ¨’πονα μάτια¨ είναι λαϊκά τραγούδια του Στέλιου Βαμβακάρη και του Χρήστου Γκάρτζου. Στο ¨Καλώς τους!¨ υπερτερούν ο χαρακτηριστικός τρόπος γραφής του Γιώργου Ζήκα και οι λαϊκές αναζητήσεις του Μίνου Μάτσα. ¨Η άσφαλτος που τρέχει¨ είναι ίσως η πλέον εκτεταμένη πολυσυλλεκτική δουλειά του Γιώργου Νταλάρα. 28 τραγούδια, τα περισσότερα καινούργια, γραμμένα από χαρακτηριστικούς δημιουργούς αυτής της περιόδου (Μαχαιρίτσας, Σέμσης, Τάτσης, Χριστοδουλίδης) αλλά και εκπλήξεις από δημιουργούς που ξέραμε κυρίως ¨αλλιώς¨ (Λιούγκος, Φάμελλος). Ένας καθρέπτης αναζήτησης του Γιώργου Νταλάρα μέσα στη σύγχρονη ¨περιπέτεια¨ του ελληνικού τραγουδιού που μοιάζει να ψάχνει αρκετά βαθύτερα απ όσο επιβάλλουν οι περιρρέουσες ¨τηλεοπτικές¨ ταχύτητες και ίσως γι΄ αυτό χρειάζεται και ανάλογη στάση στην προσέγγισή του. Ξεχωριστή στιγμή η συνύπαρξή του με τον Sting στην ελληνική μεταφορά του τραγουδιού του ¨Mad about you¨.

Share this post


Link to post
Share on other sites

22. ¨ΑΠΟ ΚΑΡΔΙΑΣ¨

Ζωντανή ηχογράφηση από τις εμφανίσεις του Γιώργου Νταλάρα στο ¨Ζυγό¨ την άνοιξη του 2002. Μετά από αρκετά χρόνια επιλογές του τραγουδιστή με καθαρά λαϊκή κατεύθυνση, με μια πλήρη λαϊκή ορχήστρα και τη συμμετοχή τραγουδιστών εκπροσώπων της νεότερης γενιάς. Από τα παλιά τραγούδια του Κουγιουμτζή και του Λοϊζου στα σύγχρονα του Μαχαιρίτσα και του Φάμελου και παράλληλα μια σειρά από κλασσικά λαϊκά τραγούδια του Ζαμπέτα, του Χατζηχρήστου, του ’κη Πάνου αλλά και του Μίμη Πλέσσα και του Χρήστου Νικολόπουλου.

Share this post


Link to post
Share on other sites
Guest
You are commenting as a guest. If you have an account, please sign in.
Reply to this topic...

×   You have pasted content with formatting.   Remove formatting

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

Loading...
Sign in to follow this  
Followers 0